Tinh dầu Cam, thường được gọi là Tinh dầu Cam ngọt, được chiết xuất từ quả của loài Citrus sinensis. Ngược lại, Bitter Orange Essential Oil được chiết xuất từ quả Citrus aurantium.

LỊCH SỬ VỀ TINH DẦU CAM

Xuất xứ chính xác của Citrus sinensis hiện chưa rõ, vì nó không mọc hoang ở bất cứ đâu trên thế giới; tuy nhiên, các nhà thực vật học cho rằng cây này là dạng lai tự nhiên giữa Pummelo (C. maxima) và Quýt (C. reticulata), có nguồn gốc từ vùng Tây Nam Trung Quốc đến dãy Himalaya. Trong nhiều năm, cây Cam ngọt từng được xem là một dạng của cây Cam đắng (C. aurantium amara) và được gọi là C. aurantium var. sinensis.

Dựa trên tài liệu lịch sử:

• Năm 1493, Christopher Columbus mang hạt Cam sang châu Mỹ và cuối cùng đến Haiti cũng như vùng Caribbean.
• Thế kỷ 16, các nhà thám hiểm Bồ Đào Nha du nhập cây Cam sang phương Tây.
• Năm 1513, Ponce de Leon, nhà thám hiểm người Tây Ban Nha, đưa Cam vào Florida.
• Năm 1450, các thương nhân Ý đã mang Cam tới khu vực Địa Trung Hải.
• Năm 800 SCN, người Ả Rập đưa Cam đến Đông Phi và Trung Đông, rồi phân phối qua các tuyến thương mại.
• Thế kỷ 15, người Bồ Đào Nha mang Cam ngọt từ Trung Quốc đến Tây Phi và châu Âu.
• Thế kỷ 16, Cam ngọt được du nhập vào Anh.

Người châu Âu khi đó chủ yếu coi trái cây họ Cam chanh là dược liệu, nhưng quả Cam nhanh chóng được dùng như loại trái cây. Cuối cùng, nó được tầng lớp giàu có trồng trong những “vườn cam” (orangeries) riêng. Cam đã trở thành loại cây ăn quả lâu đời và phổ biến nhất thế giới.

Suốt hàng nghìn năm, nhờ khả năng tăng cường miễn dịch và giảm nhiều triệu chứng bệnh, Tinh dầu Cam được dùng trong y học cổ truyền để trị mụn trứng cá, căng thẳng kinh niên (stress), và nhiều vấn đề khác. Ở vùng Địa Trung Hải, Trung Đông, Ấn Độ, Trung Quốc, người ta dùng Tinh dầu Cam để hỗ trợ trị cảm lạnh, ho, mệt mỏi kinh niên, trầm cảm, cúm, khó tiêu, giảm ham muốn, khử mùi, tuần hoàn kém, nhiễm trùng da, và co thắt. Tại Trung Quốc, Cam được coi là biểu tượng cho may mắn, vì thế nó tiếp tục có vai trò quan trọng trong y học cổ truyền. Không chỉ phần múi và tinh dầu quý giá mà vỏ quả Cam, cả loại Cam ngọt lẫn Cam đắng, cũng được dùng trong y học cổ truyền Trung Hoa để hỗ trợ những bệnh đã nói, cũng như tình trạng biếng ăn.

Trong lịch sử, Tinh dầu Cam ngọt còn có nhiều ứng dụng sinh hoạt, ví dụ thêm hương Cam cho nước ngọt, kẹo, đồ tráng miệng, chocolate và các loại bánh kẹo khác. Trong công nghiệp, nhờ đặc tính sát trùng và bảo quản, Tinh dầu Cam có ích trong mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc da như xà phòng, kem, lotion và chất khử mùi. Nhờ tính sát trùng, Tinh dầu Cam cũng được dùng trong chất tẩy rửa, xịt làm thơm phòng. Đầu những năm 1900, nó được dùng để tạo hương cho nước giặt, nước hoa, xà phòng và các sản phẩm vệ sinh. Theo thời gian, Tinh dầu Cam ngọt cùng các tinh dầu họ cam chanh khác dần được thay thế bởi hương liệu cam chanh tổng hợp. Ngày nay, nó vẫn tiếp tục xuất hiện trong các ứng dụng tương tự, và ngày càng được ưa chuộng trong ngành mỹ phẩm, chăm sóc sức khỏe với khả năng se da, làm sạch, làm sáng cùng nhiều lợi ích khác.

LỢI ÍCH CỦA TINH DẦU CAM

Các thành phần hóa học chính của Tinh dầu Cam bao gồm: Limonene, nhóm Hydrocarbon Monoterpene (β-Myrcene và α-Pinene), các Alcohol (Citronellol, Geraniol, Linalool), cùng Aldehydes (Neral).

LIMONENE

• Được cho là có hoạt tính:chống oxy hóa, kích thích, hỗ trợ tiêu hóa, thải độc, giảm thèm ăn.

β-MYRCENE

• Được cho là có hoạt tính: chống viêm, giảm đau, kháng sinh, an thần.

α-PINENE

• Được cho là có hoạt tính: chống viêm, sát trùng, long đờm, giãn phế quản.

CITRONELLOL

• Được cho là có hoạt tính: chống nấm, an thần, kháng virus, kháng khuẩn, chống co thắt, chống viêm, chống oxy hóa, chống co giật.

GERANIOL

• Được cho là có hoạt tính: chống oxy hóa, kháng khuẩn, sát trùng, giảm đau.

LINALOOL

• Được cho là có hoạt tính: an thần, chống trầm cảm, chống viêm, chống lo âu, chống động kinh, giảm đau.

NERAL

• Được cho là có hoạt tính: tạo quá trình apoptosis, giảm đau thần kinh (anti-nociceptive), chống viêm.

Khi sử dụng trong liệu pháp hương thơm, Tinh dầu Cam có mùi dễ chịu, tươi sáng, giúp nâng đỡ tinh thần và đồng thời mang lại cảm giác thư giãn, làm chậm nhịp tim. Vì lý do này, nó được coi là có lợi khi xông trong phòng, nhất là khi có căng thẳng, lo âu, giận dữ, tăng huyết áp, bực bội hoặc tâm trạng tiêu cực. Khuếch tán trong nhà, Tinh dầu Cam cũng giảm hiệu quả những mùi khó chịu như mùi nấu ăn, mùi thú cưng, đồng thời nâng cao động lực và sự minh mẫn. Về mặt hương thơm, Tinh dầu Cam không chỉ giúp không gian ấm cúng mà còn tiếp thêm sức mạnh, tăng khả năng đề kháng, tiêu diệt vi khuẩn trong không khí. Tính chất an thần khiến nó trở thành chất kích thích ham muốn tự nhiên, lý tưởng để giảm triệu chứng ham muốn thấp ở cả nam lẫn nữ nếu dùng thường xuyên. Mùi hương Tinh dầu Cam cũng được cho là cải thiện chức năng nhận thức, giúp ghi nhớ tốt hơn (đặc biệt với bệnh nhân Alzheimer). Khuếch tán hoặc pha loãng để xịt phòng trước khi ngủ, Tinh dầu Cam có thể gây buồn ngủ, giúp ngủ ngon, đồng thời hỗ trợ cơ thể đào thải độc tố và cân bằng hormone. Khuếch tán trong phòng tắm còn hỗ trợ thư giãn, mang lại tính kháng khuẩn và làm sạch. Những ai dị ứng có thể bớt chảy nước mũi, ho vì đặc tính chống viêm của dầu giúp làm dịu phản ứng kích thích của cơ thể.

Khi dùng ngoài da hoặc trong các ứng dụng thẩm mỹ, Tinh dầu Cam thúc đẩy sức khỏe, độ tươi sáng, mịn của da, nhất là cho người có eczema. Nó giảm mụn, cùng với các tình trạng da khó chịu khác. Khi xoa bóp, Tinh dầu Cam tăng lưu thông máu, giảm bớt đau nhức liên quan đến viêm, đau đầu, kinh nguyệt, và giảm ham muốn. Nó cũng được cho là giảm đau xương khớp, vết thương, nhiễm trùng bằng cách hạ sưng viêm. Thoa lên da, tác dụng se của Tinh dầu Cam mang lại lợi ích chống lão hóa, hoạt động như một loại tonic (làm sạch, thải độc), thu nhỏ lỗ chân lông. Những đặc tính này rất lý tưởng trong kem dưỡng, sữa rửa mặt nuôi dưỡng làn da, xoa dịu khô ngứa, diệt khuẩn, thúc đẩy sản sinh collagen, làm da căng, mịn, sáng hơn. Thoa lên vùng chai cứng, đặc biệt ở bàn chân, Tinh dầu Cam có thể làm mềm và cấp ẩm.

Về mặt y học, Tinh dầu Cam hoạt động như thuốc giãn cơ, giảm các co thắt gây đau — ví dụ co giật, ho, tiêu chảy, rách cơ và căng cơ. Tính kháng khuẩn khiến nó lý tưởng để bôi lên vết cắt, đốt, mụn nhọt, giúp ngăn vi khuẩn, nhiễm trùng. Là một “tonic”, Tinh dầu Cam duy trì hoạt động trao đổi chất, đóng vai trò chống oxy hóa, sửa chữa tế bào hỏng. Thuộc tính lợi tiểu của nó hỗ trợ đào thải độc tố (muối dư, nước thừa, acid uric). Truyền thống, Tinh dầu Cam cũng được dùng khi massage giảm stress, đau bụng, tiêu chảy, táo bón, khó tiêu, và nghẹt ở mũi hoặc các cơ quan (gan…).

CÔNG DỤNG TÓM TẮT CỦA TINH DẦU CAM

• MỸ PHẨM: Tonic, Chống oxy hóa, Chống viêm, Làm sạch, Kích thích.
• HƯƠNG THƠM: Chống trầm cảm, Chống co thắt, Kích thích ham muốn (aphrodisiac), Giảm đầy hơi (carminative), Lợi tiểu, An thần.
• Y HỌC: Chống trầm cảm, Chống viêm, Chống co thắt, Sát trùng, Giảm đầy hơi, Lợi tiểu, Tonic, An thần, Kích thích mật (cholagogic), Kháng khuẩn, Kháng vi sinh.

CÁCH TRỒNG VÀ THU HOẠCH TINH DẦU CAM CHẤT LƯỢNG

Cam thuộc họ Rutaceae (“họ Citrus”) cùng với Bưởi, Chanh, Quất… Giả thuyết cho rằng Cam đầu tiên được lấy từ một cây bản địa Trung Quốc; sau đó, loài này được trồng rộng rãi ở khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới khắp Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Mexico, Bồ Đào Nha, Jamaica, Tây Ban Nha, Pháp, Ý, Corsica, Địa Trung Hải, Cyprus, Ai Cập, Ấn Độ, Israel… Cam thường được chia làm 4 nhóm: Common Oranges, Pigmented/Blood Oranges, Navel Oranges, Acidless Oranges, mỗi nhóm có đặc điểm riêng.

Cây Cam là cây thường xanh, vỏ thân nâu xám, cao 4–7,5 m (có thể đến 15 m khi già). Cành mảnh, góc cạnh, có gai tại nách lá. Lá Cam xanh đậm, bóng, hình bầu dục dài cỡ 8–10 cm. Hoa Cam nhỏ, màu trắng, thơm, mọc đơn lẻ hoặc thành cụm 2–6 cái.

Quả Cam tròn, vỏ dày, dai, màu xanh khi chưa chín, chuyển vàng–cam khi chín. Đôi khi, ở vùng ấm, vỏ vẫn còn xanh một phần. Mặt vỏ có nhiều tuyến chứa tinh dầu. Quả Cam không tiếp tục chín sau khi hái, nên cần thu hoạch đúng thời điểm để có sản lượng tinh dầu tối đa. Việc thu hoạch có thể thủ công hoặc cơ giới (thường khi dùng để ép nước hoặc chiết dầu). Các phương pháp cơ giới gồm rung cành, rung cây hoặc khí nén.

Quả Cam gồm:

• Lớp vỏ ngoài (Epicarp), có màu vàng–cam khi chín
• Màng xốp trắng (Mesocarp) ở mặt trong vỏ, còn gọi là Albedo hoặc Pith, không mùi.
• Phần múi (Endocarp), có màu từ vàng, cam đến đỏ (với Cam đỏ/Blood orange). Gồm 10–14 múi (Carpel), mỗi múi bọc bởi lớp màng mỏng, chứa tép nước và 2–4 hạt.

TINH DẦU CAM ĐƯỢC CHIẾT XUẤT RA SAO?

Trong vỏ Cam tươi có các túi tinh dầu bay hơi (volatile fatty oil glands). Tinh dầu Cam được chiết xuất từ vỏ quả. Có thể tách vỏ, nghiền/chặt/chích rãnh trước khi ép. Cách khác là lăn lớp vỏ dưới một máng/thiết bị tạo lỗ thủng túi dầu. Dịch ép này gồm nước Cam + tinh dầu Cam, chúng tự tách dần, dầu nổi lên trên và được thu lấy.

Một quy trình khác, Tinh dầu Cam là sản phẩm phụ của quá trình ép nước Cam: ép cả quả, nước và dầu ra, rồi khi tinh dầu tách khỏi nước Cam và nổi lên, ta dùng phương pháp ly tâm (Centrifugation) để tách. Ép lạnh (cold-pressing) giúp giữ được chất chống oxy hóa và thành phần hoạt tính khỏi bị phá hủy bởi nhiệt. Một số tinh dầu Citrus có thể qua bước chưng cất hơi nước sau ép lạnh. Hoặc dùng phương pháp dung môi (Solvent Extraction), CO2 siêu tới hạn (Supercritical CO2 Extraction), hoặc Turbo Distillation. Sau đó, Tinh dầu Cam có màu từ vàng cam đến nâu cam, tỏa mùi tươi sáng, ngọt, giống hương quả Cam.

CÔNG DỤNG CỦA TINH DẦU CAM

Tinh dầu Cam dùng rất nhiều, từ y học, mùi hương đến chăm sóc cá nhân. Dạng sản phẩm phong phú: tinh dầu, gel, lotion, xà phòng, dầu gội, trị mụn, xịt, chất khử mùi, nến…

1. Trong liệu pháp hương thơm

Tinh dầu Cam có thể khử mùi và tỏa hương tươi sáng, tiếp thêm năng lượng. Đơn giản chỉ cần ngửi hương từ chai cũng tạo cảm giác thư giãn, giảm lo âu, đồng thời giúp tỉnh táo. Khuếch tán 5–6 giọt trong máy khuếch tán sẽ hỗ trợ tâm trạng, thậm chí cải thiện tiêu hóa. Để giảm mệt mỏi về cả thể chất lẫn tinh thần, trộn 5 giọt Cam ngọt (Sweet Orange) và 5 giọt Oải hương (Lavender) trong máy khuếch tán. Hít mùi Tinh dầu Cam cũng có thể hỗ trợ người bị dị ứng mùa, do giảm nghẹt xoang, đau đầu, ngứa. Khi đi du lịch, bạn có thể mang một miếng bông tẩm Tinh dầu Cam để hít khi vừa thấy khó chịu mũi.

• Tinh dầu Cam có thể thêm vào đồ giặt quần áo, hoặc cho vào máy rửa bát. Để tạo mùi ấm cúng trong bếp, đun sôi 1 nồi nước, cho 1–9 giọt Tinh dầu Cam kèm Tinh dầu Chanh hoặc vỏ chanh tươi, quế, đinh hương… đun lửa nhỏ. Hay kết hợp Tinh dầu Cam, Chanh, Quế, Đinh hương trong máy xông tinh dầu.

2. Trong các sản phẩm làm đẹp

Tinh dầu Cam giúp làn da tươi sáng, nhất là với người bị eczema. Công thức dưỡng ẩm tự nhiên: 1–2 giọt Tinh dầu Cam với 5 ml (1 thìa cà phê) dầu nền (hạnh nhân, olive, dừa, jojoba…) – thoa hỗn hợp này lên da để giảm nếp nhăn, đốm tối, tăng collagen. Có thể pha chung Nhũ hương hay Tràm trà để tăng hiệu quả hồi phục da.

• Với da mụn, pha một lượng nhỏ Tinh dầu Cam cùng Dầu dừa, chấm bông cotton và thoa lên vùng mụn (hoặc vùng sắp nổi mụn). Công thức này giúp diệt khuẩn, giảm viêm, giảm sưng đau, ngừa khô da. Để hiệu quả hơn, có thể thêm Tinh dầu Phong lữ hoặc Quế.
• Sau khi chắc chắn da không bị dị ứng, có thể nhỏ vài giọt Tinh dầu Cam vào bồn tắm ấm hoặc vào sữa tắm. Để trị mụn nhanh, chấm 1 giọt Cam ngọt nguyên chất trực tiếp lên mụn, hoặc hòa 1 giọt vào chút gel Lô hội rồi bôi lên nốt thâm, nếp nhăn.
• Để làm sữa rửa dịu nhẹ, ngừa mụn và không làm khô da: pha Tinh dầu Cam với Mật ong. Ví dụ: 15 ml (1 thìa canh) Dầu dừa hữu cơ + 45 ml (3 thìa canh) Mật ong thô + 15 ml (1 thìa canh) Giấm táo + 20 giọt Tinh dầu Cam + 2 viên men vi sinh (Probiotics) – dùng máy xay cầm tay trộn, sau đó cho vào chai thủy tinh, cất nơi khô thoáng.
• Muốn đơn giản hơn, pha 2–3 giọt Tinh dầu Cam vào 240 ml nước, dùng rửa mặt buổi tối. Ai trang điểm, pha 3–4 giọt Tinh dầu Cam với 15 ml (1 thìa canh) dầu nền (như ô-liu hoặc hạnh nhân), thấm bông lau mặt, để 5 phút rồi rửa.

3. Cho tóc

Kết hợp Tinh dầu Cam với Mật ong giúp diệt khuẩn, giảm gàu, ngứa, cân bằng pH da đầu mà không lấy đi lớp dầu tự nhiên. Ví dụ làm “dầu gội” đơn giản: pha 240 ml nước + 5 thìa Mật ong thô + 5 giọt Tinh dầu Cam + 5 giọt Tinh dầu Chanh, đổ hỗn hợp vào chai, lắc đều trước mỗi lần gội.

4. Trong y học (medicinal)

Tinh dầu Cam có thể giảm viêm, tạo thư giãn, thúc đẩy tuần hoàn. Pha với dầu nền, xoa bụng giúp hỗ trợ tiêu hóa, ngăn co thắt, táo bón. Để tăng hiệu quả, phối với Tinh dầu Bạc hà hoặc Bạc hà xanh, rồi xoa bụng. Cam cũng lợi tiểu, thúc đẩy thải độc ở đường tiêu hóa, bàng quang, hệ bạch huyết.

• Công dụng chống viêm cũng hỗ trợ người bị sưng khớp, đau khớp. Ví dụ: làm balm xoa khớp: đun chảy 15 ml (1 thìa canh) Dầu dừa, thêm 10 giọt Tinh dầu Cam, bôi lên chỗ viêm.
• Với phù nề (giữ nước), có thể hâm 3 thìa canh Dầu vừng (Sesame), thêm 10 giọt Cam ngọt, xoa vào bàn chân, mắt cá đến khi thẩm thấu. Hoặc ngâm chân 20–30 phút trong chậu nước ấm pha 2 thìa canh Muối Biển + 10–15 giọt Cam. Với phù mặt, pha 5 giọt Cam trong 1 cốc nước ấm + 5 ml muối biển, rồi nhúng bông, đắp lên má, dưới mắt.
• Để cải thiện tiêu hóa, pha 3–4 giọt Cam với 5 ml (1 thìa cà phê) Dầu ô-liu, xoa lên vùng bụng để kích thích enzyme tiêu hóa, ngừa đầy hơi, táo bón.

THÔNG TIN TINH DẦU CAM NGỌT KEPHA

• Tên tiếng Việt: Tinh Dầu Cam Ngọt
• Tên tiếng Anh: Sweet Orange Essential Oil
• Tên khoa học: Citrus sinensis
• Xuất xứ: Mỹ
• Bộ phận chiết xuất: Vỏ
• Phương pháp chiết xuất: Ép lạnh
• Thành phần hóa học chính:
  • (+)-Limonine
  • B-Myrcene
  • a-Pinene
• Số CAS: 8008-57-9; 8028-48-6
• Mô tả mùi hương: Tinh Dầu Cam Ngọt có mùi cam quýt và ngọt ngào. Mùi thơm của nó tương tự như vỏ cam, nhưng thường có mùi ngọt hơn và đậm đặc hơn.

Tinh Dầu Cam Ngọt

Mùi hương ngọt dịu, tươi mới của Tinh Dầu Cam Ngọt đặc biệt tốt cho tâm trí và cảm xúc tích cực, phù hợp với mọi phong cách và lứa tuổi.

MUA NGAY

---

*Phản hồi và góp ý: Chúng tôi cung cấp thông tin dựa trên khả năng tốt nhất nhưng do nhiều hạn chế nên không thể tránh khỏi sai sót. Chúng tôi hoan nghênh ý kiến và góp ý từ độc giả để cải thiện chất lượng thông tin. Mọi thông tin trong bài viết không được xem là hướng dẫn sử dụng, chúng tôi không chịu trách nhiệm trong bất kì trường hợp nào. Vui lòng tự kiểm tra và thử nghiệm trước khi làm theo.