Peppermint thuộc họ Bạc Hà (với Spearmint, Water Mint, và Forest Mint), là giống lai tự nhiên giữa Water Mint và Spearmint, được xem là một trong những tinh dầu đa dụng và linh hoạt nhất thế giới bên cạnh tinh dầu Oải Hương, chứa Menthol và Menthone có khả năng giảm đau, kích thích năng lượng và ức chế vi khuẩn, được ứng dụng rộng rãi trong mỹ phẩm, liệu pháp hương thơm, tắm thư giãn, vệ sinh nhà cửa, nhưng do có tính kích thích, việc sử dụng hằng ngày có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và dùng quá liều có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng.

LỊCH SỬ TINH DẦU BẠC HÀ ÂU

Mentha piperita, thường được biết đến với tên gọi bạc hà Âu (Peppermint), là một loại thảo mộc lâu năm có nguồn gốc từ khu vực Địa Trung Hải, nhưng cũng được trồng tại Mỹ, Ý, Anh và Nhật Bản. Cây bạc hà Âu có thể nhận biết qua lá rìa răng cưa và những bông hoa có màu từ hồng nhạt đến màu cẩm quỳ, mọc thành cụm hình nón.

Tinh dầu bạc hà Âu được coi là một trong những loại tinh dầu đa dụng nhất trên thế giới, có thể so sánh với tinh dầu oải hương (lavender) về tính linh hoạt. Với rất nhiều công dụng đối với da, khoang miệng và đặc tính kháng khuẩn, tinh dầu bạc hà Âu mang lại vô số lợi ích cho sức khỏe thể chất, tinh thần và tổng thể. Mùi hương của bạc hà Âu có thể mô tả là tươi mới, sắc nét và tương đồng với menthol. Nhờ những thành phần đa chức năng, loại tinh dầu này được sử dụng rộng rãi trong các ngành mỹ phẩm, ẩm thực và y tế trên toàn thế giới.

Được chiết xuất từ cây bạc hà Âu, các công dụng và lợi ích của loại thảo dược quý báu này đã được ghi nhận từ lâu trong y học dân gian Trung Quốc, Nhật Bản và thậm chí từ thời Ai Cập cổ đại, nơi lá bạc hà Âu khô được tìm thấy trong các lăng mộ bên trong kim tự tháp. Do việc dùng tên “bạc hà Âu” (Peppermint) đôi khi bị nhầm lẫn với “mint” (bạc hà nói chung) hay “spearmint” (bạc hà lục), lịch sử trồng trọt của nó có đôi chút mơ hồ. Tuy nhiên, các tài liệu cổ cho thấy bạc hà Âu đã được dùng làm gia vị và dược liệu từ năm 1500 TCN. Trong thần thoại Hy Lạp, bạc hà Âu cũng được nhắc đến trong câu chuyện về nữ thần tiên “Mentha” hay “Minthe,” người bị biến thành loài thảo mộc có hương thơm ngào ngạt, lan tỏa mạnh mẽ mỗi khi có ai dẫm lên.

Bạc hà Âu thuộc họ cây bạc hà (Mint family), hay chi Mentha, bao gồm hàng trăm loài khác nhau như bạc hà lục (Spearmint), bạc hà nước (Water Mint), và bạc hà rừng (Forest Mint). bạc hà Âu (Peppermint) được cho là giống lai tự nhiên giữa bạc hà nước (M. aquatica) và bạc hà lục (M. spicata).

LỢI ÍCH CỦA TINH DẦU BẠC HÀ ÂU

Các thành phần hóa học chính của tinh dầu bạc hà Âu gồm Menthol, Menthone, 1,8-Cineole, Menthyl acetate, Isovalerate, Pinene, Limonene và một số chất khác. Trong đó, Menthol và Menthone là hoạt chất nổi bật nhất. Menthol có tác dụng giảm đau, có lợi trong việc giảm đau đầu, đau cơ và giảm viêm. Menthone cũng có đặc tính giảm đau và được cho là có tác dụng sát trùng. Tính chất kích thích và sảng khoái của bạc hà Âu giúp mang lại hiệu ứng tăng năng lượng.

Tinh Dầu Bạc Hà Âu

Hàm lượng Menthol cao mang lại cho Tinh Dầu Bạc Hà Âu mùi hương the mát mạnh mẽ đặc trưng, mang lại sự tỉnh táo và tập trung cao độ.

MUA NGAY

Tinh dầu bạc hà Âu cho sức khỏe và sự cân bằng

Tinh dầu bạc hà Âu có thể giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại, giảm co thắt cơ và đầy hơi, khử trùng và làm dịu da bị viêm, cũng như giảm căng cứng cơ khi dùng để massage. Khi pha loãng với dầu nền và xoa lên bàn chân, nó có thể đóng vai trò như một liệu pháp hạ sốt tự nhiên, hiệu quả.

Tinh dầu bạc hà Âu cho da

Khi dùng ngoài da, bạc hà Âu có tác dụng se khít lỗ chân lông, làm săn chắc da. Cảm giác mát lạnh xen kẽ ấm áp giúp giảm đau, làm dịu vết đỏ và viêm. Truyền thống, người ta dùng bạc hà Âu như dầu xoa ngực để giảm nghẹt mũi. Khi pha loãng với dầu nền (như dầu dừa), bạc hà Âu giúp tái tạo da an toàn, giảm kích ứng da do cháy nắng. Trong dầu gội, tinh dầu bạc hà Âu có thể kích thích da đầu và giảm gàu.

Tinh dầu bạc hà Âu trong liệu pháp mùi hương

Trong liệu pháp hương thơm, tính chất long đờm (expectorant) của tinh dầu bạc hà Âu giúp làm thông thoáng đường mũi, giảm nghẹt mũi, khuyến khích hô hấp dễ dàng. Nó được cho là kích thích tuần hoàn máu, giảm căng thẳng thần kinh, xoa dịu cảm giác khó chịu, tăng cường năng lượng, cân bằng hormone và cải thiện tập trung tinh thần. Mùi hương của tinh dầu này có thể giúp giảm đau đầu, trong khi đặc tính hỗ trợ tiêu hóa giúp kìm hãm sự thèm ăn, tạo cảm giác no. Khi được hít hoặc xoa nhẹ sau tai (đã pha loãng), bạc hà Âu có thể giảm cảm giác buồn nôn.

Tinh dầu bạc hà Âu cho gia đình

Nhờ đặc tính kháng khuẩn, tinh dầu bạc hà Âu có thể dùng làm dung dịch tẩy rửa, khử mùi cho môi trường sống, mang lại hương thơm tươi mát, dễ chịu. Không chỉ khử trùng bề mặt, nó còn giúp xua đuổi côn trùng khỏi ngôi nhà, hoạt động như một chất chống côn trùng tự nhiên hiệu quả.

NHƯNG LỢI ÍCH NỔI BẬT CỦA TINH DẦU BẠC HÀ ÂU

• Mỹ phẩm: Sát trùng, se lỗ chân lông, làm dịu thần kinh, kích thích ra mồ hôi nhẹ.
• Hương liệu: Giảm đau, tốt cho đầu óc, kích thích tuần hoàn, hỗ trợ tiêu hóa, điều hòa kinh nguyệt, làm long đờm, ổn định thần kinh, kích thích tinh thần.
• Y học: Giảm đau, gây tê nhẹ, giảm tiết sữa, chống viêm, chống co thắt, se khít, giảm khí (carminative), tốt cho não bộ (cephalic), lợi mật (cholagogue), kích thích, giảm nghẹt mũi, hỗ trợ tiêu hóa, điều hòa kinh nguyệt, long đờm, hạ sốt, tốt cho gan, có lợi cho thần kinh, kích thích, tốt cho dạ dày, gây đổ mồ hôi, co mạch, tẩy giun.

VIỆC TRỒNG TRỌT VÀ THU HOẠCH BẠC HÀ ÂU CHO TINH DẦU CHẤT LƯỢNG

Bạc hà Âu ưa những vùng khí hậu mát, ẩm, thường gần sông suối hoặc khu vực có lượng mưa dồi dào, nhưng cũng cần thoát nước tốt. Để tạo sự cân bằng lý tưởng cho hợp chất dầu trong quá trình phát triển, điều kiện tốt nhất là ngày ấm hoặc nóng, sau đó đêm mát mẻ. Khi trồng ở vùng ấm, bạc hà Âu có thể chịu được bóng râm hoặc ánh nắng trực tiếp. Khi thu hoạch lúc nắng, hàm lượng dầu cao hơn. Tuy nhiên, nếu đêm quá ấm, các hợp chất không mong muốn như Menthofuran độc hại có thể hình thành.

Khi khoảng 10% cây bạc hà Âu nở hoa, đó là thời điểm hàm lượng dầu và Menthol đạt chất lượng tối ưu. Vào một ngày nắng, khô ráo, khi không còn dấu vết sương, người ta bắt đầu thu hoạch. Toàn bộ cây được cắt bằng máy cắt cỏ khô. Nếu thân cây bị gãy hoặc lá rời ra, sản lượng dầu sẽ giảm và cây khó tái sinh. Vì thế, việc cắt gọn gàng rất quan trọng. Sau khi cắt, bạc hà Âu được để héo tại chỗ để giảm độ ẩm, giúp quá trình chưng cất thu được lượng dầu tốt hơn. Sau đó, cây được cắt nhỏ và đưa vào thùng chưng cất di động để chuyển đến cơ sở chưng cất.

Tuy nhiên, ngay cả trong điều kiện hong khô lý tưởng, bạc hà Âu vẫn có thể mất tinh dầu nếu để lá khô thành hàng hoặc thành đống quá lâu. Nếu không kiểm soát, chất lượng và số lượng dầu có thể bị suy giảm do quá trình lên men (phân hủy bởi vi sinh vật). Để tránh điều này, một số nhà sản xuất chưng cất tinh dầu bạc hà Âu ngay sau khi cắt.

PHƯƠNG PHÁP CHIẾT XUẤT TINH DẦU BẠC HÀ ÂU

Nguyên lý phươn pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước.

Tinh dầu bạc hà Âu nằm trong các tế bào phía dưới mặt lá và được thu gom thông qua phương pháp chưng cất hơi nước từ lá tươi hoặc lá đã phơi khô một phần.

Giống như các loại tinh dầu khác, tinh dầu bạc hà Âu sẽ bền vững và sử dụng lâu dài hơn nếu được bảo quản ở nơi khô ráo, mát mẻ, tránh ánh nắng trực tiếp và đậy kín nắp.

CÔNG DỤNG CỦA TINH DẦU BẠC HÀ ÂU

• Trong máy khuếch tán, tinh dầu bạc hà Âu giúp thư giãn, tăng khả năng tập trung, cải thiện trí nhớ, tăng năng lượng và sự tỉnh táo.
• Khi dùng ngoài da trong các loại kem dưỡng ẩm tự chế, cảm giác mát lạnh và dịu nhẹ của tinh dầu bạc hà Âu có thể giảm đau cơ. Trong lịch sử, nó từng được dùng để giảm ngứa, khó chịu do viêm, đau đầu và đau khớp, cũng như giảm rát do cháy nắng.
• Người ta tin rằng tinh dầu bạc hà Âu giúp giảm đau lưng khi dùng để massage hoặc tắm thư giãn, giảm mệt mỏi tinh thần, giảm ho, cải thiện tuần hoàn máu, giảm cảm giác mỏi chân, giảm đau cơ, chuột rút và làm dịu da viêm ngứa.
• Với đặc tính kháng khuẩn và kháng nấm, chỉ vài giọt tinh dầu bạc hà Âu có thể được pha vào dung dịch xịt tẩy rửa gia dụng, phun lên các khu vực cần khử trùng như phòng tắm, nhà bếp. Tinh dầu bạc hà Âu cũng là chất xua đuổi côn trùng và sâu bọ tự nhiên hiệu quả.

---

*Phản hồi và góp ý: Chúng tôi cung cấp thông tin dựa trên khả năng tốt nhất nhưng do nhiều hạn chế nên không thể tránh khỏi sai sót. Chúng tôi hoan nghênh ý kiến và góp ý từ độc giả để cải thiện chất lượng thông tin. Mọi thông tin trong bài viết không được xem là hướng dẫn sử dụng, chúng tôi không chịu trách nhiệm trong bất kì trường hợp nào. Vui lòng tự kiểm tra và thử nghiệm trước khi làm theo.